Major JNA Milan Tepić – Heroj koji je izabrao čast umesto predaje

Na današnji dan 1991. godine, major Jugoslovenske narodne armije (JNA), Milan Tepić, herojski je poginuo odbijajući da preda skladište vojne opreme u Bedeniku kod Bjelovara naoružanim pripadnicima hrvatskih paravojnih formacija.

Tepić, tada 34-godišnji oficir, aktivirao je eksploziv i digao u vazduh jedan od hangara skladišta, žrtvujući svoj život kako bi sprečio da velika količina naoružanja padne u ruke neprijatelju. Njegov čin upoređivan je sa žrtvom vojvode Stevana Sinđelića u Boju na Čegru 1809. godine.

Kontekst događaja

U vreme kada je Jugoslavija bila pred potpunim raspadom, major Tepić se kao starešina JNA nalazio na dužnosti u Bjelovaru, u kasarni „Božidar Adžija“. Ta kasarna, kao i obližnje skladište „Barutana“ u šumi kod Bedenika, bile su pod blokadom hrvatskih paravojnih snaga, posebno formiranih pod pokroviteljstvom tadašnjih vlasti u Zagrebu.

Cilj hrvatskih snaga bio je jasan – preuzeti skladište sa ogromnim zalihama municije, eksploziva i vojne opreme.

Odluka bez povratka

U skladu sa tadašnjim rasporedom smena, major Tepić se krajem septembra 1991. zatekao kao dežurni oficir u skladištu „Barutana“. Sa malobrojnom posadom – desetak vojnika i jednim potporučnikom – bio je suočen sa opsadom, prekinutim vezama, nedostatkom snabdevanja, i opštom konfuzijom u komandi JNA.

U 10:40 časova, 29. septembra 1991, u potpuno bezizlaznoj situaciji i odlučan da ne dozvoli da oružje padne u ruke neprijatelju, Tepić aktivira eksploziv i diže skladište u vazduh. Prethodno je naredio svojim vojnicima da se povuku na bezbedne lokacije. Nažalost, dvojica vojnika – Stojadin Mirković i Dragan Draganović – nisu poslušali naređenje i poginuli su zajedno sa njim.

Eksplozija je bila razorne snage, a tom prilikom poginulo je i 11 pripadnika hrvatskih snaga koji su učestvovali u opsadi. Procenjuje se da se u skladištu nalazilo oko 170 tona protivtenkovske municije, mina i eksploziva, raspoređenih u više hangara. Tepić je uništio jedan od njih.

Posledice i represalije

Nakon predaje kasarne, hrvatske snage su ubile više oficira JNA, među njima komandanta kasarne Rajka Kovačevića, potpukovnika Miljka Vasića, kapetana prve klase Dragišu Jovanovića, i starijeg vodnika Ranka Stevanovića, komandira straže u Bedeniku.

Takođe je poginulo još šest pripadnika JNA, dok je 59 oficira, podoficira i civilnih lica, kao i oko 250 vojnika, zarobljeno. Nakon torture u logorima u Bjelovaru, zarobljenici su razmenjeni 9. novembra 1991. godine. Šestorica zarobljenih rezervista JNA iz Bjelovara izdvojena su i četiri dana kasnije streljana u šumi Česma kod Malog Korenova.

Biografija Milana Tepića

Milan Tepić rođen je u januaru 1957. godine u selu Komlenac kod Kozarske Dubice, u Bosanskoj Krajini. Osnovnu i srednju školu završio je u rodnom kraju, a 1975. godine upisuje Vojnotehničku akademiju u Zagrebu. Kao vojni stipendista i istaknuti pitomac, 1980. godine završava školovanje i biva raspoređen u Slavonsku Požegu.

Od 1986. godine službuje u mehanizovanoj brigadi garnizona Varaždin, gde je decembra 1990. vanredno unapređen u čin majora. U maju 1991. prekomandovan je u Bjelovar, u 265. motorizovanu brigadu JNA.

Sećanje i priznanja

Za svoj herojski čin, Tepić je posthumno odlikovan najvišim jugoslovenskim priznanjem – Ordenom narodnog heroja, kao poslednja osoba koja je dobila to priznanje u istoriji SFRJ.

U njegovu čast:

• Kasarna Vojske Srbije u Jakovu kod Surčina nosi njegovo ime.

• Republika Srpska ustanovila je Orden „Milan Tepić“ za posebne zasluge.

• Spomenik Milanu Tepiću otkriven je 2017. godine u Beogradu, na uglu ulica Ljutice Bogdana i Kneza Aleksandra Karađorđevića, na Dedinju.

Redakcija Portala